POGRZEB

W pierwszej kolejności należy ustalić z zakładem pogrzebowym dzień i godzinę pochówku na cmentarzu. Następnie z aktem zgonu osoby zmarłej, uzyskanym z Urzędu Stanu Cywilnego, należy zgłosić się do kancelarii parafialnej celem zapisu w parafialnej księdze zmarłych, a także ustalenia terminu i godziny Mszy Świętej pogrzebowej.

Dziecko, które umiera w którymkolwiek momencie swojego życia, choćby przed narodzinami, jest takim samym człowiekiem, jak Ty czy ja. Należy mu się szacunek, godne traktowanie, a zatem i godny pochówek. Prawo zapewnia nam możliwość godnego pochówku dziecka, także tego, które zmarło przed swoim narodzinami.

KROKI POSTĘPOWANIA

1. Formalności w zakładzie opieki zdrowotnej (szpital, przychodnia)

W przypadku, gdy dziecko urodziło się martwe, rodzice mogą odebrać jego ciało za pośrednictwem firmy pogrzebowej. Niezależnie od długości trwania ciąży, pracownik szpitala powinien wystawić pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka martwego. Szpital ma obowiązek przekazać zgłoszenie do Urzędu Stanu Cywilnego w terminie 3 dni.

Przy wypisywaniu zgłoszenia urodzenia należy pamiętać, że wszystkie rubryki muszą być wypełnione, tzn. musi być bezwzględnie wpisana płeć dziecka, określenie długości trwania ciąży, waga i wzrost dziecka. W przypadku, gdy nie można określić płci dziecka szpital, wystawia kartę zgonu do celów pochówkowych. Na jej podstawie rodzice mogą pochować dziecko na cmentarzu na własny koszt (nie jest wypłacany zasiłek pogrzebowy). Matka dziecka nie otrzymuje również płatnego urlopu macierzyńskiego. Jeżeli tego nie uczynią, ciało dziecko zostanie pochowane we wspólnej mogile
na cmentarzu.

2. Rejestracja w Urzędzie Stanu Cywilnego

W przypadku wydania przez szpital pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka w celu jego rejestracji w Urzędzie Stanu Cywilnego, rodzice lub jedno z nich (jeśli są małżeństwem) stawiają się w urzędzie. Należy wówczas zabrać ze sobą:

• Zgłoszenie urodzenia
• Dowody osobiste
• Akt małżeństwa lub akt urodzenia (dla matki panny)
• Akt małżeństwa z adnotacją o rozwodzie (dla matki po rozwodzie)
• Akt zgonu współmałżonka (dla wdowy).

Aktów nie trzeba przedkładać, jeżeli są sporządzone w tym samym urzędzie, gdzie rejestrujemy urodzenie.

Urząd Stanu Cywilnego sporządza akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe i wydaje rodzicom 3 odpisy zupełne (nie wystawia się aktu zgonu).

3. Formalności pogrzebowe

Zgodnie z polskim prawem (ustawa prawo o aktach stanu cywilnego Dz. U. Z 2004 r. Nr 161, poz. 1688) dziecko, które rodzi się martwe, jeśli możliwe jest określenie płci dziecka, musi zostać zarejestrowane w Urzędzie Stanu Cywilnego, natomiast jego bliscy mają prawo je pochować. Jeśli rodzice rezygnują z tego prawa, obowiązek spada
na gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu (art. 10 ust. 3 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych). Warto pamiętać, że prawo do pochowania zwłok ma każdy, kto się do tego dobrowolnie zobowiąże. Dziecko może zostać pochowane w grobie rodzinnym lub zbiorowym grobie na cmentarzu.

W parafii – jeśli rodzice pragną pogrzebu katolickiego – zgłaszają się z odpisem zupełnym aktu urodzenia lub kartą zgonu i proszą o pogrzeb dziecka nieochrzczonego. Rytuał pogrzebowy przewiduje pogrzeb w obecności ciała dziecka. Msza Święta odprawiana jest w szatach koloru białego. Teksty odmawianych modlitw, specjalnie dostosowane do sytuacji straty dziecka nieochrzczonego, wskazują, że jest to raczej Msza Święta w intencjach tych, którzy cierpią z powodu utraty dziecka.

4. Formalności związane ze świadczeniami

Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien wypłacić rodzicom lub osobom, które pochowały dziecko zasiłek pogrzebowy po przedłożeniu stosownego wniosku i odpisu aktu urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Kodeks Pracy przewiduje 8-tygodniowy urlop macierzyński dla pracownicy, której dziecko urodziło się martwe. Realizacja tego uprawnienia uwarunkowana jest od sporządzenia aktu urodzenia dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego. Tak zwane becikowe nie przysługuje.

5. Firmy ubezpieczeniowe

Niekiedy firmy ubezpieczeniowe odmawiają wypłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia na wypadek urodzenia martwego dziecka na podstawie medycznego rozróżnienia, iż przed 22 tygodniem życia dziecka nie ma narodzin, ale jest poronienie. Jeśli podobna klauzula nie została umieszczona w warunkach ubezpieczenia, odmowa taka jest bezprawna, gdyż zgodnie z obowiązującym prawem wiek dziecka nie ma znaczenia dla stwierdzenia jego narodzin.

Z KATECHIZMU KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO

„Ciała zmarłych powinny być traktowane z szacunkiem i miłością wypływającą z wiary i nadziei zmartwychwstania. Grzebanie zmarłych jest uczynkiem miłosierdzia względem ciała; jest uczczeniem dzieci Bożych, będących świątynia Ducha Świętego”  (KKK 2300).

REGULACJE PRAWNE

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2006 r.

Par. 2. Za zwłoki uważa się ciała osób zmarłych i dzieci martwo urodzonych, bez względu na czas trwania ciąży.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r.

Par. 7. Zwłoki dzieci martwo urodzonych są chowane przez osoby uprawnione, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy; na wniosek osób uprawnionych zwłoki te mogą być spopielone przez zakłady opieki zdrowotnej dysponujące odpowiednimi urządzeniami do tego celu.